Werkgever mag gebruik corona-app niet verbieden

Het gebruik van de CoronaMelder afraden of zelfs verbieden lijkt haaks te staan op de boodschap van de Rijksoverheid. Hoe ver mag een werkgever gaan in het verbieden van de corona-app?

In oktober jl. was het eindelijk zo ver: de veelbesproken “corona-app” (hierna: CoronaMelder) werd landelijk beschikbaar. De CoronaMelder moet mensen waarschuwen als zij dicht in de buurt zijn geweest van een andere gebruiker die achteraf besmet blijkt met het coronavirus. Krijgt de gebruiker een melding via de CoronaMelder? Dan adviseert de Rijksoverheid de gebruiker om tien dagen in quarantaine te gaan. Het gebruik van de CoronaMelder is vrijwillig, benadrukt de website van de Rijksoverheid. Dit staat ook opgenomen in de Tijdelijke wet notificatieapplicatie covid-19.

Stijging van de verzuimkosten, stagnering van de productie

Het gebruik van de CoronaMelder kan verstrekkende gevolgen hebben voor werkgevers. Zij vrezen een personeelstekorten doordat werknemers na een melding in quarantaine zullen moeten. Andere veelgehoorde argumenten zijn angst voor een stijging van verzuimkosten of angst voor een (tijdelijke) vermindering van de productie.

Werkgevers verbieden werknemers het gebruik van de CoronaMelder

Bovenstaande argumenten gelden met name binnen de retail- en industriesector. Kortom, sectoren waar men met minder gemak vanuit huis de werkzaamheden kan doen. Het gevolg? Een aantal werkgevers raadt hun werknemers af om de CoronaMelder te downloaden, of verbieden dit. Vakbonden FNV en CNV geven aan tientallen meldingen binnen te krijgen van werknemers met deze boodschap.

Maar, de CoronaMelder was toch vrijwillig?

Het gebruik van de CoronaMelder afraden of zelfs verbieden lijkt haaks te staan op de boodschap van de Rijksoverheid. Hoe ver een werkgever mag gaan, dat lichten wij onderstaand nader toe.

Werkgevers mogen instructies geven, maar…

Op grond van de wet heeft een werkgever het recht om instructies uit te vaardigen aan haar werknemers. Werknemers hebben op hun beurt de wettelijke plicht om zich hieraan te houden, mits de instructies ‘redelijk’ zijn. In de praktijk gaan instructies vaak over de manier waarop het werk moet worden uitgevoerd. Dit hoeft niet zo te zijn: het kan ook gaan om meer algemene instructies die zich richten op de gang van zaken binnen het bedrijf, zoals het al dan niet downloaden en gebruiken van de CoronaMelder.

Het installeren van de CoronaMelder blijft een persoonlijke keuze

Het afraden dan wel verbieden van het gebruik van de CoronaMelder gaat verder dan het redelijk instructierecht van de werkgever. Dit heeft te maken met de ongelijke machtsverhouding die bestaat tussen een werkgever en haar werknemers. Immers, werknemers zijn afhankelijk van hun werkgever voor het genereren van werk en inkomen. Het kan voor hen erg lastig zijn om een verzoek van de werkgever vanwege deze afhankelijke positie zomaar te weigeren. Kortom, het installeren van de CoronaMelder blijft een persoonlijke keuze, waarop werkgevers geen invloed mogen uitoefenen. Zo is het een werkgever ook niet toegestaan om werknemers te verplichten om de CoronaMelder juist wél te gebruiken (bijvoorbeeld uit veiligheidsoverwegingen).

Werkgevers, denk aan het instemmingsrecht van de ondernemingsraad (OR)

Een nog bijkomend argument op het bovenstaande is dat een maatregel omtrent het gebruik van de CoronaMelder naar onze mening kan worden gezien als een Arbo-maatregel. Immers, de CoronaMelder is een hulpmiddel is om te voorkomen dat de gebruiker het coronavirus verspreidt. Voor dergelijke maatregelen (zowel het gebruik als het verbieden van de app) is een werkgever verplicht om instemming te vragen aan de OR. Als de werkgever weigert of nalaat instemming te vragen, kan de OR schriftelijk de nietigheid van dit besluit inroepen en alle werknemers laten weten dat zij het advies of verbod mogen negeren. Daarnaast kan de OR weigeren instemming te geven, en ook dan mag de werkgever de maatregel niet doorvoeren. 

Sneltesten of een ‘pauzeknop’ kunnen een oplossing bieden

Voor werkgevers blijven de negatieve gevolgen van de CoronaMelder natuurlijk vervelend. De Rijksoverheid is momenteel aan het onderzoeken of bepaalde beroepsgroepen de CoronaMelder tijdens werktijd kunnen pauzeren.  Denk hierbij bijvoorbeeld aan buschauffeurs of huisartsen. Zij krijgen soms meerdere keren per dag een melding terwijl de kans op besmetting nihil is. Daarnaast pleiten vakbonden CNV en FNV voor een quarantainefonds vanuit de overheid, dat verzuimkosten van werkgevers als gevolg van het coronavirus moet dekken. Tenslotte kunnen ook de verzuimkosten beperkt worden zodra de sneltesten op grote schaal beschikbaar worden voor werknemers. Werknemers kunnen zich dan direct kunnen laten testen na het ontvangen van een melding met hopelijk een negatieve uitslag als gevolg!


Source URL: https://www.arbowetweter.nl/arbowetweetje/werkgever-mag-gebruik-corona