Medicijngebruik op de werkvloer
Werkgevers zijn verplicht om een beleid voor alcohol-, drugs- en medicijngebruik (ADM-beleid) op te stellen. Een ADM-beleid richt zich met name op alcohol- en drugsmisbruik op de werkvloer. Toch kan ook het gebruik van medicijnen bepaalde risico’s met zich meebrengen. Door hierbij stil te staan en medicijngebruik uitgebreid op te nemen in het ADM-beleid, kunnen deze risico’s beperkt worden.
Risico’s van medicijngebruik
Werknemers die bepaalde medicijnen gebruiken, kunnen daar in het dagelijks leven last van hebben. Het gaat dan om zware medicijnen waar de gebruiker suf of slaperig van kan worden. Het gebruik van dergelijke medicijnen kan consequenties hebben op de werkvloer: vaak vermindert het de productiviteit en de prestaties van de werknemer. Maar het gaat verder dan dat. Werknemers kunnen ook zichzelf en hun naaste omgeving in gevaar brengen. Zeker als voor de functie een goed beoordelings- en reactievermogen vereist is. Denk bijvoorbeeld aan het werken met ingewikkelde machines, voertuigen of gevaarlijke stoffen.
Bijzondere persoonsgegevens
Gezondheidsgegevens zijn bijzondere persoonsgegevens. Het verwerken van bijzondere persoonsgegevens is in de meeste gevallen verboden. Werkgevers mogen daarom niet vragen naar het medicijngebruik van hun werknemers. Ook mogen werkgevers niet zo maar een ADM-test uitvoeren: de uitkomst van zo’n test bevat ook gezondheidsgegevens. Dit maakt het voor werkgevers ingewikkeld om - anders dan bij alcohol- of drugsmisbruik - een vinger aan de pols te houden.
Meldplicht werknemer
Staat de werkgever dan met zijn rug tegen de muur? Niet helemaal. Werknemers zijn verplicht om het gebruik van zware medicijnen te melden bij de bedrijfsarts. De bedrijfsarts zal afstemmen of de werknemer zich, binnen de geldende veiligheidsnormen, op het bedrijfsterrein mag begeven. Ook zal de bedrijfsarts beoordelen of er bepaalde maatregelen genomen moeten worden met betrekking tot de dagelijkse werkzaamheden van de werknemer.
Om welke medicijnen gaat het dan?Niet alle medicijnen zullen invloed hebben op de prestaties of het beoordelingsvermogen van de werknemer. Het gaat om medicijnen die medisch noodzakelijk zijn en die conform de bijsluiter en stickerwaarschuwing (de zogenaamde ‘gele sticker’), de rijvaardigheid en/of het reactievermogen van de werknemer kunnen beïnvloeden. |
ADM-beleid gericht op preventie
De Arbeidsomstandighedenwet vereist dat werkgevers zorgen voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Een ADM-beleid is onderdeel van het grotere arbobeleid binnen een organisatie en daarom essentieel. In een ADM-beleid moeten in elk geval de volgende punten met betrekking tot medicijngebruik worden opgenomen:
- Regels en afspraken over het gebruik van medicijnen op de werkvloer. Alle werknemers moeten van de regels op de hoogte zijn, en weten wat de consequenties zijn als zij de regels niet nakomen. Sancties zorgen ervoor dat regels effect hebben.
- Preventie en bewustwording van de risico’s van het gebruik van medicijnen op het werk. Dit is met name van belang in organisaties waar wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, voertuigen of machines.
Overige tips voor werkgevers
- Maak medicijngebruik bespreekbaar binnen alle lagen van de organisatie.
- Neem contact op met de bedrijfsarts. Deze kan helpen bij het voeren van een efficiënt ADM-beleid dat gericht is op preventie en helpen met adviezen en afspraken in specifieke gevallen.
- Maak gebruik van de kracht van herhaling: wijs werknemers regelmatig op het bestaande ADM-beleid.